SOYKIRIM SUÇU
TCK Madde 76- (1) Bir planın icrası suretiyle, milli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yokedilmesi maksadıyla, bu grupların üyelerine karşı aşağıdaki fiillerden birinin işlenmesi, soykırım suçunu oluşturur:
a) Kasten öldürme.
b) Kişilerin bedensel veya ruhsal bütünlüklerine ağır zarar verme.
c) Grubun, tamamen veya kısmen yokedilmesi sonucunu doğuracak koşullarda yaşamaya zorlanması.
d) Grup içinde doğumlara engel olmaya yönelik tedbirlerin alınması.
e) Gruba ait çocukların bir başka gruba zorla nakledilmesi.
(2) Soykırım suçu failine ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir. Ancak, soykırım kapsamında işlenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından, belirlenen mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır.
(3) Bu suçlardan dolayı tüzel kişiler hakkında da güvenlik tedbirine hükmolunur.
(4) Bu suçlardan dolayı zamanaşımı işlemez.
Korunan Hukuki Değer
Soykırım suçu ile korunan hukuki değer belirli bir gruba mensup bireylerin maddi ve manevi varlıkları olduğu ifade edilir. Diğer bir ifadeyle soykırım suçunun tamamen veya kısmen bir grubu yok etmek niyetiyle icra edilmesi anlaşılmaktadır.
Fail
Milli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yokedilmesi maksadıyla,
-Kasten öldürme.
-Kişilerin bedensel veya ruhsal bütünlüklerine ağır zarar verme.
-Grubun, tamamen veya kısmen yokedilmesi sonucunu doğuracak koşullarda yaşamaya zorlanması.
-Grup içinde doğumlara engel olmaya yönelik tedbirlerin alınması.
-Gruba ait çocukların bir başka gruba zorla nakledilmesi.
eylemlerinden birini bir plan doğrultusunda sistemli olarak işleyen herkes bu suçun faili olabilir.
Mağdur
Suçun mağduru, suça maruz kalan kısmen veya tamamen yok edilme kastıyla hareket edilen milli, etnik, ırki veya dini gruplardır. Bunun dışındaki gruplar suçun mağduru olamaz.
Suçun Maddi Unsuru
Soykırım suçunu oluşturan fiilin, -bir planın icrasını gerçekleştirerek,
-milli
-etnik
-ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi amacıyla, sayılan bu grupların üyelerine karşı TCK mad.76/1 fıkrasındaki eylemlerden birinin gerçekleşmesiyle;
a) Kasten öldürme.
b) Kişilerin bedensel veya ruhsal bütünlüklerine ağır zarar verme.
c)Grubun, tamamen veya kısmen yokedilmesi sonucunu doğuracak koşullarda yaşamaya zorlanması.
d) Grup içinde doğumlara engel olmaya yönelik tedbirlerin alınması.
e) Gruba ait çocukların bir başka gruba zorla nakledilmesi.
suçun maddi unsuru oluşmaktadır.
Demek ki; soykırım suçu kanunda sayılan yukarıdaki beş biçimde işlenebilmektedir.
Suçun Manevi Unsuru
Soykırım suçunun en önemli özelliği fiilin ancak özel kastla işlenebilmesidir. Başka bir anlatımla soykırım suçunu oluşturan fiiller; milli, etnik, ırki veya dini bir grubu tamamen veya kısmen yok etmek kastıyla işlenmelidir. Fiiller fail tarafından bilerek ve isteyerek işlendiği için suçun taksirle işlenmesi mümkün değildir. Yok etme özel kastının varlığının failde mutlaka fiiller işlendiği sırada bulunması gerekmez, sonradan oluşan özel kast da soykırım suçunun oluşması için yeterlidir. Grubun kısmen veya tamamen yok edilmesi soykırım suçunun oluşması için gerekmemek ile birlikte, grubun kısmen veya tamamen yok edilmesi amacının olması özel kastın bulunduğuna işaret eder. Soykırım suçunu diğer suçlardan özellikle de insanlığa karşı işlenen suçlardan ayıran en önemli kriter yok etme kastıdır.
Hukuka Uygunluk Nedeni
Kanun koyucu soykırım suçu bakımından herhangi bir hukuka uygunluk nedeni düzenlememiştir. Bu sebeple herhangi bir hukuka uygunluk nedeni de bulunmamaktadır.
Suçun Özel Görünüş Biçimleri
Teşebbüs; fail işlemek istediği soykırım suçunu elverişli vasıtalar ile maddede belirtilen maddi unsurların işleniş biçimlerinin bir veya birkaçıyla icra hareketlerine başlar ve elinde olmayan sebepler ile sonuç gerçekleşmez ise teşebbüsten söz edilir. Yani suçun tamamlanmış sayılması için grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi gerekmez.
İçtima; TCK mad.76/2’de de belirtildiği gibi, soykırım suçu failine ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir. Ancak, soykırım kapsamında işlenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından, belirlenen mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır. Eğer fail, soykırım kastıyla birden fazla kişi öldürmüş ise öldürdüğü kişi sayısı kadar, birden fazla kişiyi yaralamış ise yaraladığı kişi sayısı kadar ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alacaktır.
İştirak; TCK’ da soykırım suçuyla ilgili özel bir düzenlemeye yer verilmediğinden, genel hükümlerde yer alan, faillik (mad. 37), azmettirme (mad. 38) ve yardım etme (mad. 39) hükümleri çerçevesinde suça iştirakten dolayı sorumlu olanlara ceza verilecektir. Kişinin soykırım suçunu oluşturan eylemlerden bir tanesine bile katılmış olması o kişinin soykırım suçu faili sayılması için yeterlidir.
Soruşturma Usulü, Müeyyide ve Zamanaşımı
Soykırım suçu için TCK’nın 13.maddesinde de düzenlenen evrensellik ilkesi kabul edildiğinden, bu suçun yurt dışında işlenmesi halinde, vatandaş veya yabancı tarafından işlenmiş olmasına bakılmaksızın, failin Türkiye’de bulunması da gerekmeksizin Cumhuriyet Savcısı tarafından suç işleyen kişi veya kişiler hakkında re’sen kovuşturma açılarak yargılama yapılır. Başka bir ülkede bir yabancı tarafından yabancıya karşı işlenmiş olsa bile Türkiye’de kovuşturulmasında sakınca yoktur. Fail hakkında yabancı bir ülkede mahkûmiyet veya beraat kararı verilmiş olsa bile, Türkiye’de yeniden yargılama yapılabilir, fakat bunun için Adalet Bakanı’nın talepte bulunması gereklidir.
TCK madde 76/2’de de belirtildiği üzere, bu suçu işleyen fail hakkında soykırım suçuna mevcut en ağır ceza olan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmektedir.
Örgüt
Madde 78- (1) Yukarıdaki maddelerde yazılı suçları işlemek maksadıyla örgüt kuran veya yöneten kişi, on yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu örgütlere üye olanlara beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.
Soykırım suçunu işlemek maksadıyla örgüt kuran veya yöneten kişi hakkında TCK madde 78 uyarınca, on yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır, bu örgütlere üye olanlara ise beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilmektedir.
Ayrıca tüzel kişiler hakkında da güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
TCK madde 76/4’de de belirtildiği gibi, bu suçlardan dolayı zamanaşımı işlemez. Yani soykırım suçunun işlenmesinin üzerinden uzun bir süre geçse dahi soykırım suçundan dolayı dava zamanaşımı işlemeyecektir.
Av. Maşallah MARAL
(Bu yazı, Avukat Maşallah MARAL tarafından https://www.masallahmaral.com/ sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Kaynak gösterilse dahi yazının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.)
